พรรณไม้ที่เหมาะกับบ้านทรงไทย ควรใช้พรรณไม้ที่บ่งบอกถึงความเป็นสวนเมืองร้อน โดยเลือกให้เหมาะกับสถานที่และการใช้งาน เพราะต้นไม้มิได้ใช้เพียงเพื่อประดับตกแต่ง แต่ช่วยสร้างบรรยากาศสวนให้สดชื่น สามารถพรางส่วนที่ไม่น่ามองและสร้างจุดเด่นในมุมที่ต้องการได้ ทั้งนี้เราต้องคำึนึิงถึงลักษณะรูปทรงต้น พุ่มใบ ลักษณะใบ ของต้นไม้นั้นๆ

๑ หมากเขียว

ไม้พุ่ม สูงประมาณ ๓-๖ เมตร จัดอยู่ในกลุ่มวงศ์ปาล์ม-มะพร้าว ใบเป็นรูปขนนกดูพริ้วไหว สวยงาม เมื่อนำปลูกลงดิน แตกกอใหญ่กึ่งทึบกึ่งโปร่ง โดยทั่วไปนิยมปลูกเป็นแนวรั้วข้างบ้าน เพื่อปิดบังสิ่งไม่น่ามอง หรือปลูกเป็นฉากหลัง เป็นจุดจบสายตาในสวน บ้างก็ปลูกเป็นกอวางเข้ามุมเพื่อลบความแข็งกระด้างของเหลี่ยมมุมนั้น สำหรับเรือนไม้แบบไทยๆ ก็สามารถนำหลักการเดียวกันมาใช้ได้

ไม้พุ่มสูง๒-๔ เมตร ใบประกอบเป็นรูปพัด พุ่มกอแน่นสวยงาม เป็นต้นไม้ที่มีถิ่นกำเนิดในเขตมรสุม จึงทำให้จั๋งจีนมักปรากฎในการตกแต่งสไตล์โอเรียลทัล เรือนไทยเองก็สามารถใช้ได้เช่่นกัน หากนำจั๋งจีนมาปลูกวางเป็นกอริมเชิงบันไดขึ้นเรือน นอกจากจะเพิ่มความนุ่มนวลชวนมอง ยังเป็นพุ่มปิดบังช่องว่างที่ไม่น่ามองใต้ชานพักบันไดได้อีกด้วย

เป็นไม้ยืนต้นสูง๕-๑๘ เมตร ลักษณะเด่นของพิกุลอยู่ที่ทรงแน่นพุ่มทึบ ช่วยส่งเสริมความสง่างามของบ้านทรงไทย

ไม้พุ่ม สูงประมาณ ๑-๒ เมตร ออกดอกเป็นช่อขนาดใหญ่ สีขาวหรือม่วงแดงมีกลิ่นหอมและสวยงาม ทรงต้นสวยด้วยใบเรียวยาวรูปดาบเรียงสลับเวียนรอบต้นแม้ปลูกเพียงต้นเดียวริมสวนก็เป็นจุดเด่น และจุดพักสายตาที่ชวนมอง ถ้าปลูกริมตลิ่งก็เข้ากันได้ดีกับสวนน้ำ จึงเป็นพรรณไม้ที่น่าปลูกคู่กับบ้านทรงไทย

ไม้พุ่มสูงประมาณ๐.๕๐-๑เมตร ด้วยลักษณะพุ่มต้้นและใบสีเขียวเป็นมัน เส้นใบจมเป็นลอนชัดเจนก้านใบจะมีสีแดงเข้ม ทำให้เสน่ห์จันแดงเป็นต้นไม้ที่มีเสน่ห์สมชื่อ ชอบอยู่ในที่ร่มรำไร จึงปลูกเป็นไม้กระถางประดับในตัวเรือน ตั้งวางให้โดดเด่น เป็นจุดพักสายตา สร้างจังหวะของแนวระเบียง หรือฝาเรือนไทยได้ดี

เป็นไม้พุ่มขึ้นเป็นกอสวยงาม สูงประมาณ ๑-๒เมตร ใบยาวรีปลายใบแหลม สีเขียวสด ขอบใบสีเหลืองนวล แตกเวียนรอบลำต้น ออกดอกที่ยอดสีขาว จากสีใบที่สว่างเมื่อนำมาประดับในกระถางที่สวย วางตั้งประดับในบ้านทรงไทย จะช่วยดึงบรรยากาศเรือนไม้ที่เข้มขรึม ให้ดูสบายตาและอ่อนโยนลง

เดหลีเป็นไม้พุ่มสูงประมาณ ๐.๓๐-๐.๕๐ ใบมีสีเขียวเข้มมันเป็นวาว ตัดกับดอกสีขาว อาจปลูกเรียงรอบเสาบ้านแถวใต้ถุนบ้านทรงไทย สีขาวของดอกตัดกับสีเข้มของเสาไม้ ทำให้สว่างสดใสมีชีวิตชีวา หรือนำไปปลูกลงกระถางเคลือบสวยๆ วางตามมุมห้อง หรือข้างตั่งไม้สไตล์ไทย เป็นการนำสีเขียวเข้ามาไว้ในบ้าน ช่วยสร้างความชุ่มชื่นให้แก่เรือนไทยอีกแบบ

เป็นปาล์มที่มีขนาดเล็ก โตช้าสูงประมาณ ๒-๓ เมตร แตกกอสวยงามดูอ่อนช้อยคล้ายกอไผ่ เหมาะกับการตกแต่งสไตล์ไทยเมื่อปลูกไส่กระถางวางประดับหน้าฝาบ้านทรงไทย สามารถลดความแข็งกระด้างของแผ่นไม้ให้ดูอ่อนช้อยลงได้

ไม้ยืนต้นสูงประมาณ ๖-๘เมตร แม้จะไม่ใช่ต้นไม้ที่มีถิ่นกำเนิดในบ้านเรา แต่ด้วยลีลาของกิ่งก้านที่แผ่กว้าง สวยงามเป็นธรรมชาติทำให้ปลูกลีลาวดีประดับคู่บ้านเรือนไทยได้โดยไม่ขัดกัน และหากปลูกกลางสวนไทยที่เป็นสนามหญ้าโล่งจะยิ่งทำให้สวยเป็นธรรมชาติที่ดึงดูดสายตาให้สวนบ้านทรงไทยชวนมอง

เป็นไม้เลื้อยที่หลายบ้านชอบปลูก อาจปลูกเป็นแปลงไม้คลุมดิน ทนร่มได้ดี จึงเหมาะกับสวนไทยที่ร่มครึ้ม เพราะพลูดางจะช่วยเพิ่มความสว่างขึ้นมาด้วยสีใบด่างเขียวแกมขาวหรือเหลือง หรืออาจตัดปลูกในกระถางใบเตี้ยแช่น้ำให้ทอดเลี้อย วางประดับบนโต๊ะไม้ ช่วยให้บรรยากาศในบ้านทรงไทยสว่างสดใส